14 maart 2012

Er op uit met kleuters: neem een ontdektas mee


In ons eerste kleuterproject "Nieuwsgierig, Graag" vertelde lector Hilde van Houten van de Artevelde Hogeschool Gent over de "leeruitstap" met kleuters. Het is voor kleuters enorm stimulerend als je een ontdektas meeneemt met  materialen die exploratie en onderzoek aanmoedigen als je op stap gaat met de kleuters. Vandaag een blog met adviezen over het samenstellen van zo'n ontdektas.
Aandacht voor wat je tegen komt
Onderweg met je klas kom je van alles tegen. Geef dit aandacht en maak gebruik van onverwachte dingen- ook als ze buiten het thema dat je op dat moment behandelt vallen. Zo ontstaan nieuwe thema’s vanuit de kinderen.


Een klas nam onderweg mos van een boom mee. Twee dagen later bracht een kleuter klimop mee – ook van een boom gehaald. Is mos hetzelfde als klimop of toch anders?


Zelfs driejarigen, in Vlaanderen gaan die naar de kleuterschool, weten vrij vlug wat er in de ontdektas zit.

Een groep driejarige kleuters ging op ontdekkingstocht in de natuur rondom de school, ze waren vooral geïnteresseerd in het prille ontluiken van de natuur, in de vogels en de holen van dieren en diertjes. Juf wilde een half afgebroken tak meenemen naar de klas. Probleem? Hoe krijg ik die eraf? Juf, je hebt toch een snoeischaar in je tas, riep een kleuter spontaan. Ondertussen vroegen enkele andere kinderen naar het zoekkaartenboek om na te gaan welk diertje in het gevonden hol zou kunnen wonen.

Voeg aan de ontdektas zeker ook zakmes, vergrootglaspotje, spiegeltje, blocnote en potlood, zoekkaartenboek toe, zodat je vragen, theorieën van kinderen of uitspraken kan noteren om daar in de klas op door te gaan. Onderweg met je klas kom je van alles tegen. Geef dit aandacht en maak gebruik van onverwachte dingen- ook als ze buiten het thema vallen dat je op dat moment behandelt. 

Samenstellen van een ontdektas
Zoekkaart Waterdieren van Veldwerk (te koop voor 1 euro!)

Potlood: potlood schrijft ook bij regenweer:

Notitieboekje: stevig en niet te groot

Plastic zakjes met sluiting, verschillende groottes: voor onder andere bladeren, steentjes, papiertjes, vruchten en ook voor het vangen van geuren, vloeibare stoffen, zand, stof, …

Loepenpotjes: let op, er bestaan verschillende soorten potjes, sommigen hebben gaatjes en andere niet.

Steelloepen, Kompas, Zoekkaartenboek of afzonderlijke zoekkaarten

Wattenstaafjes om bijvoorbeeld geuren te vangen

Schepnetje, Emmertje, Schopje en/of lepels, Snoeischaar
Pincetten, bij voorkeur plastic pincetten om geen schade aan te brengen aan levende organismen

Touw, Zakmes, Spiegeltje, Plastic spuiten, Zaklamp

Insectenopzuigsysteem
: makkelijk zelf te maken met een lege glazen pot met deksel, 2 doorzichtige flexibele slangetjes


Literatuurreferenties
Meer lezen over de ontdektas? Dit boek over onderzoekend en ontwerpend leren is speciaal voor docenten uit de onderbouw!

Hilde Van Houten, Kirsten Devlieger en Jozefien Schaffler, 2012."Jonge kinderen, grote onderzoekers....en de leraar"